PROJEKTY MIĘDZYPOKOLENIOWE

A - Co robiłaś w moim wieku? B - W twoim wieku byłam w siódmej klasie szkoły podstawowej. Był to ostatni rok podstawówki. Nie było wówczas egzaminu końcowego natomiast zdawaliśmy egzamin wstępny do liceum i egzamin ten odbywał się na terenie liceum. Egzamin obejmował język polski i matematykę. Nie było egzaminów z języka obcego. A - Jaki wtedy był świat? B - Zupełnie inny niż teraz… Telekomunikacja była na zupełnie innym poziomie. Centrale telefoniczne były w większości mechaniczne i dostęp do telefonów był bardzo ograniczony. Tylko w nielicznych domach były telefony. Połączenie telefoniczne z innym miastem wiązało się z koniecznością pójścia na pocztę i długim oczekiwaniem w kolejce na rozmowę. Na terenie miasta były automaty telefoniczne, z których można było uzyskać kontakt z abonentem tylko w obrębie danego miasta. Ta sytuacja zmieniła się pod koniec lat 80’, kiedy z automatu można było zadzwonić nawet do Londynu. Tylko zamożne rodziny mogły sobie pozwolić na telewizor w domu. Na oglądanie Kobry (serial kryminalny) chodziło się w czwartki do sąsiadów. Oczywiście o komputerach czy telefonach komórkowych nie było wtedy mowy. Asortyment żywnościowy był również inny. Wśród produktów nabiałowych nie było kefirów i jogurtów smakowych. Mleko było rozwożone do domów lub mieszkań w szklanych wymiennych butelkach litrowych. Nie było takiego wyboru soków i innych przetworów owocowych jaki mamy teraz. Większość polskich owoców można było kupić tylko w okresie ich dojrzewania np. truskawki, maliny i gruszki. Jabłka były dostępne od sierpnia do wczesnej wiosny. W tamtych czasach w Polsce był także ograniczony dostęp do kupna owoców południowych. Mandarynki i pomarańcze można było kupić wyłącznie w okresie Świąt Bożego Narodzenia i w dodatku w ograniczonych ilościach. Zdarzało się, że mimo hucznych zapowiedzi rządu, że owoce płyną już do Polski, do sklepów nie docierał żaden z tych towarów. W miastach podróżowało się głównie komunikacją miejską. Zazwyczaj była przepełniona i tłoczna – podczas podróży tramwajem drzwi nie zawsze były zamykane i pasażerowie trzymając się jedną ręką za jakikolwiek uchwyt wisieli na zewnątrz wagonu, tworząc tak zwane „winogrona”. Samochody osobowe należały wtedy do rzadkości. A - Jakie miałaś koleżanki? B - Miałam bardzo serdeczne koleżanki. Z jedną z nich siedziałam w ławce od początku podstawówki do matury. Moim zdaniem kontakt z rówieśnikami był znacznie lepszy niż obecnie. Nie mając komórek, komputerów i innych urządzeń elektronicznych, więcej czasu mogliśmy poświęcić na rozmowy, gry planszowe i inne zabawy w terenie. A - W co się bawiłaś? B- Jak byłam mała często grałam z przyjaciółmi w berka, a później w podchody. Bardzo popularną grą planszową był wtedy chińczyk. Często przychodzili do mnie znajomi i graliśmy całymi godzinami. Graliśmy również w warcaby. A - Jak się uczyłaś? B - Bardzo dobrze się uczyłam. Należałam do najlepszych uczennic w szkole. Często pomagałam w nauce matematyki mniej zdolnym uczniom. W szkole podstawowej należałam do SKS (szkolne koło sportowe). W liceum należałam do koła przyjaciół zwierząt oraz kółka strzeleckiego i zdobywałam nagrody w konkursach ze strzelania z KBKS (karabinek sportowy). A - Jak spędzałaś czas? B - Wolny czas spędzałam na czytaniu książek i spotkaniach z przyjaciółmi. Często chodziliśmy do kina, lubiliśmy także długie spacery. Co jakiś czas organizowaliśmy prywatki. Latem graliśmy w piłkę na boisku szkolnym, a zimą jeździliśmy na łyżwach na lodowisku.

N -Cześć Dziadku. Czy możesz mi poświęcić kilka minut, bo chciałabym zadać Ci kilka pytań o twojej młodości? D - Jasne. Pytaj o co chcesz. N - Jak byłeś mały to czym lubiłeś się bawić? D -Klockami, czymś czym można było budować. Nie lubiłem samochodów. Lubiłem wszystko rozbierać. Nową zabawkę trzeba było najpierw rozłożyć i jak się udało ją złożyć, to się nią bawiłem. Jak nie udawało mi się jej złożyć to albo ktoś mi pomógł albo powstało cos nowego. N - Tylko klocki Cię interesowały D - Nie, lubiłem też grać w karty sportowo. N - To znaczy? D - W brydża grałem już w 3 klasie szkoły podstawowej a wcześniej w tysiąca. Mój tata, czyli twój pradziadek mnie uczył. Lubiłem z nim grać. N - A czego nauczył Cię twój tata? D - Dużo rzeczy. Na przykład jeździć na rowerze, pracować w drewnie, a to co mi pozostało to jeść landrynki. N - Landrynki to ty lubisz jeść teraz. D - Tak, ale jak byłem mały to też je lubiłem. Najlepsze były cytrynowe bo kwaśne. N - A jakie książki najbardziej lubiłeś czytać? D - Lubiłem książki przygodowe i literaturę faktu. To taka literatura, co opisuje zdarzenia historyczne bez dodatkowych upiększeń, jak to jest w powieściach. N - A miałeś jakiegoś ulubionego autora? D - Trudno mi powiedzieć, ale ciekawy był Alfred Szklarski. Napisał on przygody Tomka. A ty jakie lubisz czytać książki? N- Przygodowe i podróżnicze. Chyba mamy coś ze sobą wspólnego. A czy lubiłeś chodzić do szkoły? D - Tak, lubiłem. N - A jaki przedmiot był twój ulubiony? D - Geografia i historia. N - A miałeś kiedyś czerwony pasek? D - Za moich czasów nie było w szkole czerwonych pasków. Za dobre wyniki w nauce dostawało się nagrody. Najczęściej były to książki. Chyba co roku dostawałem jakieś nagrody. Wiem, że ty miałaś na świadectwie czerwony pasek. A jak będzie w tym roku? N - Zobaczymy. Czy możemy wrócić do Ciebie? Jak byłeś w szkole to lubiłeś uczyć się języków? D - Nie lubiłem się uczyć języków obcych, bo język rosyjski był językiem obowiązkowym i wszyscy się go musieli uczyć. N - To nie uczyłeś się angielskiego? D - Nie, w szkole średniej drugim językiem którego się uczyłem była łacina. N - Jak już byłeś starszy, to czy miałeś samochód? D - Tak, kupiłem go już jak zacząłem pracować. N - I jaki był twój pierwszy samochód? D - Mały fiat. Był biały bo tylko takie były. N - Długo nim jeździłeś? D - 9 lat N- A gdzie nim podróżowałeś? D - Byłem nim w Bułgarii, a w Polsce: w Szczyrku, na mazurach nad morzem, prawie wszędzie. N - A jak poznałeś babcię? D - W klubie sportowym AZS będąc już na studiach. A wiesz co to jest AZS? N - Nie. D - Akademicki Związek Sportowy. N - A co tam się robiliście? D - Babcia grała w koszykówkę a ja grałem w piłkę nożną. Byli też siatkarze, wioślarze, lekkoatleci i osoby uprawiające inne dyscypliny sportu. My z babcią poza uprawianiem sportu działaliśmy w zarządzie związku, to znaczy organizowaliśmy wyjazdy, wspólny czas dla sportowców. D - To jakie wyjazdy organizowałeś? N - Kiedyś w wakacje pojechaliśmy grupą pociągiem z rowerami do Bułgarii. Tam przejechaliśmy całe wybrzeże na rowerach. Mieszkaliśmy na kempingach lub pod namiotami. Było fajnie, nawet jak komuś przebiła się opona. N - To już wiem dlaczego lubicie nadal jeździć pod namioty. D - Tak, i cieszymy się że również Ty polubiłaś spędzać tak czas. N - Faktycznie, wakacyjne wyjazdy kojarzą się z namiotami i jeziorami. Dziękuje Tobie za poświęcony czas. Dowiedziałam się ciekawych rzeczy o Tobie i nie tylko. Dziękuje jeszcze raz. D - To była sama przyjemność.

M: Czy lubiłeś chodzić do szkoły? D: Tak, lubiłem miałem dużo kolegów, z którymi się świetnie dogadywałem i blisko do szkoły dzięki czemu wcześniej spotykałem się z nimi i razem na rowerach jeździliśmy. M: W jaki sposób dzisiejszy świat różni się od tego, który pamiętasz z dzieciństwa? D: Cóż było inaczej, nie było tak jak teraz telefonów, komputerów, tabletów i innych urządzeń. Jeśli chciało się bawić to wychodziło się na dwór czy to z rodzeństwem, czy kolegami, jeździło na rowerach, spacerowało, grało w gry planszowe. Mam z tego okresu piękne wspomnienia. M: Z czego jesteś teraz dumny? D: Jestem dumny z tego, co mam, że jestem zdrowy, mam Was moich wnuczków, mogę widzieć jak się rozwijacie, w wakacje jak zbierasz ze mną czereśnie, z których potem z babcią możemy robić wspólnie kompot, jak razem gramy na instrumentach z tego jestem dumny, że jestem z Wami, bo żyć samotnie nie jest już takie wspaniałe jak z Wami. M: Skąd pochodzi Twoja rodzina? D: Moja rodzina pochodzi z Międzylesia czyli Warszawy. Byłem tu wychowywany, wychowałem tu swoje dzieci, teraz Wy tu jesteście, moi rodzice też się tu wychowali i urodzili. M: Co sprawia, że jesteś szczęśliwy? D: Co sprawia, że jestem szczęśliwy, no oczywiście Wy, też to że jestem teraz emerytem, mogę więcej odpoczywać i spotykać się z Wami, rozmawiać, jestem zdrowy, mam dom. Dlatego jestem szczęśliwy.

A: Witaj Babciu! Mam przyjemność przeprowadzić z tobą wywiad. Widzimy się w Warszawie, gdzie będę mogła zadać Ci kilka pytań. Jestem niezwykle podekscytowana, że mogę się o tobie więcej dowiedzieć. B: Ja również się cieszę. A: Przygotowując pytania zastanawiałam się jakie wybrać jako pierwsze. Wymyśliłam, że chciałabym dowiedzieć się więcej o twojej przeszłości. A, więc czy wiesz dlaczego Twoi rodzice wybrali dla Ciebie imię Lidia? B: Tak, wiem. Jestem ostatnim dzieckiem moich rodziców. Podobało im się tylko kilka imion dla dziewczynki, między innymi było w nich moje. Mam też dwie starsze siostry, mają na imię Krystyna i Lucyna. A: Świetnie, następnie chciałabym się spytać skąd pochodzi Twoja rodzina? B: Moja rodzina pochodzi z Władysławowa, urodziłam się tam. Można by rzec, że płynie we mnie kaszubska krew. A :Babciu, czy pamiętasz w jaki sposób różni się świat dzisiejszy od Twojego dzieciństwa? B: Warto zaznaczyć, że kiedy byłam dzieckiem nie było Internetu, więc całe popołudnia spędzałam na dworze z przyjaciółmi. A: Trzeba przyznać, że były to piękne czasy. Czy lubiłaś chodzić do szkoły? B:Tak, bardzo lubiłam chodzić do szkoły. Byłam bardzo ambitna uczennicą, zależało mi na ocenach, Był to cudowny czas, aby się integrować z rówieśnikami. A: Jaka była Twoja pierwsza praca? B: Moją pierwszą pracą, w wieku osiemnastu lat, była praca w kasynie. Pamiętam jak rozdawałam żetony, uczyłam grać i nadzorowałam grę. Do dziś czasem lubię wspominać tę pracę. A: A, z czego jesteś dumna? B: Przede wszystkim jestem dumna z osiągnięć moich synów i wnuków. A: Jakbyś mogła mi zdradzić jakie jest Twoje największe marzenie? B: Moim największym marzeniem jest zwiedzić Indie. Zachwycam się tamtejszymi krajobrazami. Uwielbiam indyjską kulturę, jestem ciekawa co w sobie skrywa. A: Jako ostatnie pytanie, postanowiłam się Ciebie zapytać Babciu co sprawia, że jesteś szczęśliwa? B: Zdecydowanie rodzina oraz moja pasja, czyli malowanie obrazów i szkicowanie. Jestem, również szczęśliwa, gdy podróżuje, kocham poznawać naszą planetę. A: To już wszystkie pytania, dziękuje Ci Babciu, że zgodziłaś wziąć udział w wywiadzie. Życzę Ci, abyś była zdrowa, szczęśliwa i spełniona.